Thuyết trình là hoạt động phổ biến trong các môn ở đại học - Ảnh minh họa: Rudie-Fotolia

"Đa số sinh viên yếu về kỹ năng nói, không dám trình bày trước đám đông, không dám thể hiện bản thân" - thạc sĩ Lê Như Quỳnh, giảng viên đảm nhiệm môn Kỹ năng thuyết trình của nhiều trường ĐH tại TP.HCM, nhận định.

Trong các giờ học, chỉ vài "gương mặt thân quen" thường xuyên phát biểu. Khi hoạt động nhóm, các nhóm cũng chỉ cử những bạn tiêu biểu đứng ra thuyết trình trước lớp, trong suốt nhiều năm học. Thậm chí có sinh viên sau 4 năm đại học vẫn chưa thuyết trình lần nào.

Ngọc Hân, sinh viên năm nhất ĐH KHXH&NV TP.HCM, cho biết : "Hồi học cấp 2, cấp 3, tụi mình còn ít phát biểu, huống chi là thuyết trình, vì toàn làm bài kiểm tra trên giấy. Lên đại học, môn nào cũng phải đứng lên nói. Mình học ngôn ngữ Anh, phải nói bằng tiếng Anh ở các môn chuyên ngành. Mình sợ thuyết trình lắm". 

"Thường chỉ có nhóm trưởng thuyết trình, còn mình nhát lắm", Thanh Hải, sinh viên năm ba khoa Tâm lý, chia sẻ.

Môi trường đại học hoàn toàn khác với trung học, hiếm khi có các bài kiểm tra cá nhân bằng giấy. Các kì kiểm tra thường là bài tập hoạt động nhóm và thuyết trình trước lớp. 

Ví dụ ở khoa Báo chí - Truyền thông (ĐH KHXH&NV TP.HCM), trong một học kỳ, số lượng bài thuyết trình nhóm có thể lên đến 8-15 bài. Ở nhiều môn, hầu hết các buổi học đều dành khoảng 1 tiếng cho phần thuyết trình của cá nhân và các nhóm. Tuy nhiên, số lượng sinh viên tự giác thuyết trình vẫn còn rất ít ỏi.

Thạc sĩ Như Quỳnh cho rằng cần giáo dục cho học sinh quen với kỹ năng thuyết trình ngay từ sớm, chứ không phải đợi đến vào đại học mới dạy.

Cô gợi ý: "Cần phải đưa môn kỹ năng thuyết trình vào giảng dạy chính thức và đây phải là môn học bắt buộc. Chính các bạn sinh viên cũng phải ý thức được điểm mạnh của mình và tự giác trao dồi thêm kỹ năng cho bản thân". 

Còn Kiều Ly, sinh viên năm ba khoa Lưu trữ, người thường xuyên đảm nhiệm vai trò thuyết trình của nhóm trong các buổi học cho biết: "Trong các lần hoạt động nhóm, mình là người vừa tổng hợp bài của các thành viên, vừa phụ trách làm Powerpoint, cũng là người đứng ra thuyết trình luôn. 

Tình trạng này lặp lại ở mọi môn học, trừ trường hợp thầy cô chỉ định bất kì. Mình nghĩ nếu thường xuyên nói trước đám đông, ai cũng sẽ quen thôi".

Là quán quân cuộc thi Micro Bay - Gương mặt MC Nhân Văn - mùa đầu tiên, bạn Hồng Thắm chia sẽ về kinh nghiệm tự tin nói trước đám đông: "Trước hết chúng ta cần phải ý thức được điều mình sẽ nói, chuẩn bị kỹ nội dung, hình thức trình bày và tâm lý sẵn sàng, nói với tư cách là một người chia sẻ, không tự đặt áp lực lên bản thân. 

Nếu bạn sợ bị quên nội dung khi trình bày, hãy ghi chú luận điểm chính vào một mảnh giấy nhỏ cầm sẵn trong tay. Quan trọng nhất là phải chiến thắng nỗi sợ của chính mình".