Mustapha Diyaol Haqq cùng các em nhỏ tham gia hoạt động của câu lạc bộ Ghana Code do anh sáng lập - Ảnh: SAP News Center

Tại châu Phi, câu tục ngữ "It takes a village to raise a child" (tạm dịch: Cần cả một ngôi làng để nuôi dưỡng một đứa trẻ) được truyền nhau như một lời nhắc nhở cộng đồng cần quan tâm đến sự phát triển của trẻ nhỏ bằng cách tương tác, tạo cho trẻ môi trường an toàn và lành mạnh.

Câu nói này, giờ đây, được chàng trai 19 tuổi Mustapha Diyaol Haqq "định nghĩa" lại về góc nhìn: "Một đứa trẻ có thể nuôi dưỡng sự thịnh vượng của cả ngôi làng".

Đi hàng cây số để tìm... mạng Internet

Khi cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 quét qua châu Phi, Mustapha đã có tầm nhìn mong muốn ngày càng nhiều người trẻ học cách lập trình cũng như các kỹ năng kỹ thuật số khác để giải quyết các vấn đề ngay tại châu lục này và xa hơn là toàn cầu. 

Sống tại một ngôi làng nhỏ ở nước Cộng hòa Ghana xinh đẹp, chàng trai trẻ luôn bị những câu chuyện thành công về công nghệ trên thế giới thu hút. Mustapha nhận ra bản thân cũng có thể mang các sáng kiến về công nghệ đến những nơi cần chúng nhất, bắt đầu từ chính ngôi làng của mình.

"Tôi hiểu được tầm quan trọng của lập trình khi thấy cách các công ty công nghệ lớn dùng sáng kiến để giải quyết những vấn đề cấp thiết nhất trên thế giới" - Mustapha nói. 

"Tôi tìm bất cứ khóa học miễn phí nào có thể giúp mình phát triển kỹ năng lập trình và học càng nhiều càng tốt" - chàng trai trẻ chia sẻ. 

Dù chỉ là tự học, Mustapha có thể phát triển các giải pháp tiềm năng để cứu sống nhiều phụ nữ tại châu lục này. 

"Tôi dùng kiến thức về lập trình và học máy để sáng tạo mô hình phát hiện ung thư vú và hi vọng có thể cung cấp miễn phí cho cộng đồng khắp châu Phi" - anh nói.

Một trong những thách thức lớn nhất dành cho chính bản thân Mustapha khi học lập trình chính là tìm cách truy cập Internet. 

"Ở nơi tôi sống, đường truyền không tốt nên phải đi bộ nhiều cây số để đến một quán cà phê có mạng Internet. Truy cập Internet đắt đỏ nhưng tôi may mắn được cha mẹ rộng lòng hỗ trợ. Họ hi sinh những nhu cầu của bản thân và gia đình để tôi có cơ hội được hoàn thành một vài khóa học lập trình" - Mustapha kể.

Từ nền tảng cơ bản này, chàng trai 19 tuổi bắt đầu phát triển những giải pháp để giải quyết các vấn đề đang thách thức cộng đồng của mình. Với Mustapha, hai thách thức khác mà anh muốn dùng công nghệ để giải quyết là nạn đói và an ninh lương thực ở châu Phi, nơi dân số liên tục tăng nhanh. 

"Châu Phi phụ thuộc rất nhiều vào nông dân sản xuất nhỏ để đáp ứng nhu cầu lương thực. Tuy nhiên, phần lớn sản phẩm từ các trang trại bị hỏng trước khi đến được thị trường ở thành phố" - Mustapha giải thích về các khó khăn.

Hiện nay anh đang làm việc trên mô hình học máy và AI có thể giúp giảm tổn thất sau thu hoạch, đảm bảo hơn về an ninh lương thực trong cộng đồng thông qua công việc của người nông dân.

Tương lai mới cho người trẻ châu Phi

Tại châu Phi nói chung và Ghana nói riêng, rất khó dẫn đường truyền Internet, mạng yếu và chỉ 14% dân số có khả năng kết nối Internet. Dù vậy, Chính phủ Ghana vẫn đặt mục tiêu đầy tham vọng đến năm 2023 sẽ là quốc gia dẫn đầu về đổi mới công nghệ thông tin ở khu vực châu Phihạ Sahara.

Những người trẻ đầy sáng kiến như Mustapha chắc chắn sẽ đóng vai trò quan trọng để thúc đẩy mục tiêu của chính phủ, và truyền cảm hứng cho nhiều người theo đuổi công việc trong lĩnh vực công nghệ hơn. Mustapha cho biết việc truy cập Internet khó khăn sẽ trở thành trở ngại lớn nhất trong hành trình nhân rộng kỹ năng lập trình ở giới trẻ châu Phi. 

"Các doanh nghiệp toàn cầu có thể hỗ trợ bằng cách đầu tư vào việc cung cấp Internet cho cộng đồng tại châu Phi, để chúng tôi sẵn sàng cho một tương lai kỹ thuật số. Đây sẽ là sự hỗ trợ vô giá" - anh chia sẻ.

Một trong những sáng kiến để phổ cập kiến thức kỹ thuật số tại Ghana là Tuần lễ lập trình châu Phi do Công ty SAP thực hiện. Đây là chương trình hằng năm dành cho toàn châu lục, thu hút hơn 1,4 triệu người trẻ tại 37 quốc gia châu Phi tính từ năm 2015. 

"Tôi xem chương trình này là cơ hội để chia sẻ kiến thức của mình với các bạn trẻ ở cộng đồng, và truyền cảm hứng để ngày càng nhiều người trẻ theo học một trong những ngôn ngữ quan trọng nhất hiện nay: lập trình" - Mustapha nói.

Ngoài ra, Mustapha còn làm tình nguyện viên và giáo viên cho câu lạc bộ Ghana Code. Đây là câu lạc bộ do chính anh cùng vài người bạn thực hiện. Họ dành thời gian rảnh và cuối tuần để dạy cho cả trẻ em lẫn người lớn học lập trình.

Vũ Duy Thức và giấc mơ Việt trên bản đồ công nghệ thế giới

TTO - Tại diễn đàn người Việt có tầm ảnh hưởng toàn cầu lần đầu tiên được tổ chức tại Paris trong tháng 3, TS Vũ Duy Thức (37 tuổi) mang tới chủ đề được giới trẻ quan tâm: robotics và AI (trí tuệ nhân tạo).