Phó thủ tướng: Phát triển điện mặt trời áp mái còn lúng túng, cần tránh trục lợi chính sách

NGỌC AN

TTO - Sáng 12-1, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) tổ chức hội nghị tổng kết công tác năm 2020 và triển khai nhiệm vụ năm 2021.

Phó thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu nghiên cứu chính sách để không phát triển theo phong trào - Ảnh: EVN

Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng đánh giá cao kết quả đạt được năm 2020 với sự đóng góp của EVN trong đảm bảo cung ứng điện với tổng công suất nguồn điện đạt trên 69.000 MW. Điện thương phẩm đạt 216 tỉ kWh, tăng 3,4% so với 2019.

Báo cáo tình hình, phó tổng giám đốc EVN Nguyễn Tài Anh cho hay với tổng công suất hệ thống đạt 69.300 MW, quy mô hệ thống điện Việt Nam đứng thứ hai khu vực và thứ 23 thế giới. EVN đã cung cấp 12/12 dịch vụ điện, chiếm trên 77% giao dịch qua cổng dịch vụ công quốc gia.

Mặc dù đạt kết quả trên, song Phó thủ tướng cho rằng có nhiều thách thức đặt ra, như hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách cho phát triển ngành điện còn nhiều bất cập, đơn cử như cơ chế bảo lãnh vay vốn. Yêu cầu bảo vệ môi trường ngày càng cao trong khi công nghệ ngày càng lạc hậu.

Việc đầu tư nguồn điện sạch giá cao đặt ra thách thức, khi GDP bình quân đầu người hiện nay là là 3.000 USD, trong khi các nước phát triển là 5.000 USD, theo Phó thủ tướng là "tiền ít nhưng vẫn phải đảm bảo có nguồn năng lượng sạch".

Đặc biệt, nguồn nguyên liệu sơ cấp gặp khó, ngày càng cạn kiệt. Đơn cử, nguồn thủy điện nhỏ còn 4.000 MW để khai thác nhưng khó khăn, đặt ra yêu cầu phát triển nhưng không phá bỏ môi trường, không tạo ra lũ lụt và sạt lở đất, ảnh hưởng đến người dân. Khí tự nhiên cũng hạn chế, không đáp ứng đủ nhu cầu nên phải nhập khẩu.

"Vậy năng lượng có đảm bảo tự chủ hay không? Vô cùng khó khăn như vậy nên phải đảm bảo năng lượng tái tạo để không phụ thuộc ai, giảm bớt phụ thuộc vào nguồn nhiên liệu sơ cấp ở nước ngoài" - ông Dũng đặt vấn đề.

Ông Dũng yêu cầu cần phát triển EVN là tập đoàn kinh tế mạnh, có trình độ cao, hội nhập quốc tế, nâng cao năng lực cạnh tranh. Hoàn thành quy hoạch điện VIII với cơ cấu nguồn điện, ưu tiên năng lượng tái tạo, đảm bảo vận hành an toàn.

Đối với phát triển năng lượng tái tạo, ông yêu cầu giải tỏa công suất nguồn, xây dựng tiêu chí phát triển điện mặt trời áp mái. "Vừa qua có tình trạng lúng túng nên dẫn tới phát triển điện mặt trời áp mái theo phong trào. Do đó phải xem xét hạn chế, nghiên cứu phát triển với tiêu chí rõ ràng, tránh tình trạng trục lợi chính sách" - ông nói.

Về lâu dài, ông yêu cầu cần thị trường hóa giá điện theo cơ chế thị trường có sự điều tiết của Nhà nước, đảm bảo hài hòa các mục tiêu. Tiếp tục triển khai thị trường điện theo lộ trình, đảm bảo đưa thị trường bán lẻ cạnh tranh vận hành chính thức vào năm 2023 gắn tái cơ cấu doanh nghiệp, nâng cao năng suất lao động, sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả.