Thực tế cho thấy nhiều bạn trẻ Việt hiện nay ưa chuộng lối sống YOLO (You only live once) sẵn sàng tiêu hết lương tháng cho mua sắm, du lịch, ăn uống, trải nghiệm từ trung đến cao cấp nhưng lại bỏ ngỏ việc dự phòng tài chính với tài khoản tiết kiệm gần như không có, chi phí đầu tư là 0 đồng, trong khi con số nợ tín dụng ở mức từ vài triệu đến chục triệu hàng tháng.

Giới trẻ cần biết về quản trị tài chính cá nhân

Một khảo sát tài chính gần đây do một tổ chức công nghệ thanh toán trực tuyến thực hiện tại 16 nước và vùng lãnh thổ thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã chỉ ra rằng: Người trẻ Việt dù hoạch định khá tốt nhưng lại hạn chế kỹ năng quản lý tiền cơ bản và yếu nhất về kỹ năng đầu tư tài chính. 

Trong 16 nước được khảo sát, Việt Nam đứng thứ 14. Kết quả cho thấy giới trẻ Việt yếu nhất hai kỹ năng quan trọng nhất của việc làm giàu là Quản lý chi tiêu cá nhân và Đầu tư tài chính.

Lê Hoàng Anh, 30 tuổi, là nhân viên văn phòng. Như nhiều bạn trẻ khác, Hoàng Anh cho rằng vừa làm và vừa hưởng thụ thì cuộc đời mới vui vì đời người chỉ có một lần: "Có một sự thật là nếu mình tiêu tiền cho nhu cầu của bản thân thì sẽ là động lực để kiếm nhiều tiền. Do đó, phần lớn tiền lương của tôi hàng tháng để mua trang phục, trang sức, và mỹ phẩm, nước hoa… Ví dụ như nếu một chai nước hoa có giá tầm 5-6 triệu nhưng hợp với sở thích thì tôi sẵn sàng đầu tư cho nó".

Các chuyên gia kinh tế cho biết khoảng 90% giới trẻ không có thói quen tiết kiệm, nhiều người quan niệm cứ tiêu xài trước nhưng đến khi cần một số tiền gấp để trang trải cho vấn đề nào đó thì không biết lấy đâu ra tiền. Chúng ta đang sống trong một nền kinh tế tiêu thụ, kích thích thay đổi, mua sắm liên tục để thỏa mãn nhu cầu và không thua thiệt bạn bè. Trên thực tế, Việt Nam không có bất kỳ một trường đại học nào đào tạo về tài chính cá nhân. Do đó, nếu không đủ tỉnh táo, người trẻ dễ dàng rơi vào bẫy thu nhập.

Nếu các bạn trẻ có tư duy quản lý tài chính và đầu tư ngay từ khi kiếm được những đồng lương đầu tiên thì tương lai các bạn sẽ vững vàng hơn

Ông Trần Quốc Khánh, Nhà sáng lập và điều hành KAT Media, đồng quan điểm: "Thế hệ của tôi, 8X đời đầu, từ lúc sinh ra cho đến khi đi học rồi đi làm chưa bao giờ được học về tài chính cá nhân, lên kế hoạch dự phòng tài chính cho bản thân trong ngắn hạn và dài hạn. 

Đa phần chúng ta chỉ nghĩ ngắn như việc kiếm bao nhiêu tiền mỗi tháng, mua sắm cái gì, đầu tư ra sao. Lúc trẻ ít nghĩ đến chuyện về hưu, vì cho rằng còn xa lắm. Quay đi quay lại nhiều khi chưa giàu mà đã già. Chúng ta chưa hiểu và nhận thức được 10-20 năm sau sẽ ra sao, nghỉ hưu như thế nào. Do vậy, lên kế hoạch sớm bao giờ cũng có ích".

Theo lời khuyên của vị giám đốc trẻ này, thay vì tiêu tiền, giới trẻ nên tham gia đầu tư sớm bởi đầu tư cần thời gian. Tìm hiểu kỹ, học hỏi rút kinh nghiệm, có những mất mát, bài học xương máu chính là những trải nghiệm giúp chúng ta thành công. 

"Nếu có tư duy quản lý tài chính và đầu tư ngay từ khi kiếm được những đồng lương đầu tiên, các bạn sẽ an nhàn khi hưu trí. Có kiến thức về tài chính cá nhân, thực hành đầu tư ngay khi còn trẻ sẽ giúp chúng ta có cuộc sống tốt hơn", ông nói.

Hãy chọn phương án đầu tư phù hợp

Theo ông Nguyễn Đức Hải, Giám đốc Đầu tư Cấp cao Công ty TNHH Quản lý Quỹ Manulife Investment (Việt Nam), hiện Việt Nam đang trong giai đoạn phát triển và chuyển mình mạnh mẽ cả về kinh tế và thị trường cũng như các kênh đầu tư. 

"Các bạn trẻ thế hệ 8x, 9x với tư duy nhạy bén cần nắm bắt mọi cơ hội và tiềm năng đầu tư trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng ổn định. Lên kế hoạch tài chính từ khi còn rất trẻ, liên tục đầu tư và sống tiết kiệm chính là bí quyết mang lại một cuộc sống thịnh vượng cho tuổi hưu trí. Việc đầu tư lâu dài chắc chắn sẽ có lợi hơn đầu tư trong ngắn hạn", ông nói.

Ông Nguyễn Đức Hải, Giám đốc Đầu tư Cấp cao Công ty TNHH Quản lý Quỹ Manulife Investment (Việt Nam), khuyên giới trẻ cần tận dụng mọi cơ hội có thể để đầu tư trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam tăng trưởng ổn định

Bên cạnh đó, những người trẻ dưới 30 tuổi ở Việt Nam nắm bắt rất nhanh những tiến bộ của thế giới, tư duy thoáng và linh hoạt trong việc chấp nhận cái mới nên xem thời điểm này rất thích hợp để đầu tư đặc biệt là những kênh đầu tư mới có hiệu suất tốt hơn như chứng khoán hoặc các quỹ đầu tư.

Ông Võ Sáng Xuân Vinh, Nhà sáng lập - điều hành Công ty tư vấn Sóng Xanh kiêm Chủ tịch Ủy Ban Điều hành Cộng đồng CFA Việt Nam, cho biết hiện tại Quỹ mở được nhiều nhà đầu tư cá nhân quan tâm vì cung cấp dịch vụ quản lý đầu tư dựa trên nền tảng kinh nghiệm tham gia thị trường chứng khoán lâu năm với đội ngũ chuyên nghiệp, hệ thống quản lý rủi ro đầy đủ. "Do đó, các nhà đầu tư cá nhân nên dành tỉ trọng lớn cho việc đầu tư bền vững, có chiến lược rõ ràng nhắm đến lợi nhuận đều đặn trong dài hạn", ông nói.

Theo ông Vinh, Quỹ mở là một kênh đầu tư tuy còn rất mới nhưng lại đề cao tính minh bạch bởi các giao dịch đều phải báo cáo với Ngân hàng Nhà nước, công ty kiểm toán và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đóng vai trò kiểm tra và giám sát.

Đầu tư vào Quỹ mở đang là xu hướng phổ biến hiện nay trên thế giới nhưng theo lời khuyên của các chuyên gia tài chính, nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt là các bạn trẻ, nên cân nhắc lựa chọn các quỹ đầu tư uy tín, có tiềm lực tài chính mạnh, đội ngũ quản lý chuyên nghiệp, giàu kinh nghiệm để đảm bảo nguồn vốn và sinh lời hiệu quả.