Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc Kelly Craft - Ảnh chụp màn hình AP

Trong một lá thư gửi lên Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc (LHQ) ngày 8-1, Đại sứ Mỹ tại LHQ, bà Kelly Craft, viết rằng vụ giết chỉ huy lực lượng đặc nhiệm Quds của Iran, thiếu tướng Qasem Soleimani, là hành động tự vệ.

Lá thư mà Hãng tin Reuters có được nêu rõ việc giết tướng Soleimani ở sân bay quốc tế Baghdad, Iraq hôm 3-1 là có lý do chính đáng theo điều 51 của Hiến chương LHQ.

Theo điều 51 này, các quốc gia được yêu cầu phải "báo cáo ngay" cho Hội đồng Bảo an LHQ về bất kỳ biện pháp nào được tiến hành để thực hiện quyền tự vệ. Mỹ từng dùng điều 51 của Hiến chương LHQ để chứng minh cho cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Syria hồi năm 2014.

Điều 51 của Hiến chương LHQ cũng là điều khoản được Ngoại trưởng Javad Zarif của Iran viện dẫn mới đây để giải thích cho cuộc tập kích tên lửa vào các căn cứ quân sự có lính Mỹ đồn trú trên lãnh thổ Iraq hôm 8-1. Iran cũng gửi một lá thư tương tự lên Hội đồng Bảo an LHQ ngay trước lá thư của Mỹ, theo các nhà ngoại giao.

Trong lá thư của Mỹ, đại sứ Kelly Craft cho biết cái chết của ông Soleimani hôm 3-1 cùng các cuộc không kích của Mỹ nhằm vào một nhóm dân quân do Iran chống lưng ở Iraq và Syria ngày 29-12-2019 là để "phản ứng với một loạt cuộc tấn công vũ trang leo thang trong những tháng gần đây do Cộng hòa Hồi giáo Iran cùng các nhóm dân quân do Iran hậu thuẫn tiến hành nhắm vào các lực lượng và lợi ích của Mỹ ở Trung Đông".

Bà khẳng định mục tiêu của Mỹ là ngăn Iran tiến hành hoặc hỗ trợ các cuộc tấn công, đồng thời làm suy yếu năng lực của Tehran trong việc tiến hành các cuộc tấn công như vậy.

Đại sứ Mỹ tại LHQ khẳng định Washington "sẵn sàng có thêm các hành động ở khu vực (Trung Đông) nếu cần thiết, để tiếp tục bảo vệ người Mỹ và các lợi ích của Mỹ".

Lá thư cũng có nội dung nêu rõ Mỹ "sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán nghiêm túc với Iran mà không cần điều kiện tiên quyết, với mục tiêu ngăn gây nguy hiểm thêm cho nền hòa bình và an ninh quốc tế hoặc ngăn các hành động leo thang từ phía Iran".

Trước đây, khi giải thích về vụ không kích giết tướng Soleimani, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã nói rằng hành động này là để cản trở "một cuộc tấn công sắp diễn ra" được ông Soleimani lên kế hoạch, đe dọa tới tính mạng của hàng chục và có thể lên tới hàng trăm người Mỹ ở Trung Đông.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định: "Soleimani đã gây chết chóc hay thương tích trầm trọng cho hàng ngàn người Mỹ trong một giai đoạn dài, và ông ta đang âm mưu giết thêm nhiều người nhưng đã bị phát hiện... Ông ta lẽ ra đã bị trừ khử từ cách đây nhiều năm".

Trong bài phát biểu ngày 8-1 sau vụ Iran nã tên lửa vào các căn cứ quân sự có lính Mỹ đồn trú ở Iraq, Tổng thống Trump còn gọi ông Soleimani là "tên khủng bố hàng đầu thế giới".

Thấy gì từ bài phát biểu của ông Trump về đòn tập kích tên lửa của Iran?

TTO - Tổng thống Trump dường như muốn xuống thang căng thẳng với Iran sau vụ ám sát tướng Soleimani, nhưng vẫn tỏ ra cứng rắn trước Tehran... Sự cứng rắn có lẽ được duy trì ở một mức có thể chấp nhận được.