Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN diễn ra trong hai ngày 27-28 tháng 1 ở Malaysia - Ảnh: EPA

Hội nghị hẹp Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN (AMM Retreat) diễn ra trong hai ngày 27 và 28-1 tại thành phố Kota Kinabalu ở Malaysia. AFP cho biết kết thúc hội nghị, các ngoại trưởng ra tuyên bố chung “ bày tỏ quan ngại trước những diễn biến phức tạp gần đây trên thực địa biển Đông, trong đó có việc bồi đắp các đảo đá quy mô lớn”.

Tuyên bố chung cũng kêu gọi tăng cường hợp tác để duy trì hòa bình, ổn định và tự do hàng hải trên biển Đông. Các ngoại trưởng ASEAN yêu cầu các bên liên quan kiềm chế, không sử dụng vũ lực hay đe dọa trong các tranh chấp, giải quyết tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế.

Tại hội nghị, Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario khẳng định việc Trung Quốc bồi đắp đảo trên biển Đông là một thách thức nan giải mang tính chiến lược đối với ASEAN.

“Việc chúng ta không hành động gì sẽ ảnh hưởng đến sự thống nhất của ASEAN, bởi như vậy chúng ta không thể giải quyết một cách thống nhất một vấn đề hệ trọng ngay ở sân sau nhà mình” - ông Del Rosario nhấn mạnh.

Ngoại trưởng Philippines cũng cho rằng cộng đồng quốc tế “cần nói với Trung Quốc rằng những gì họ đang làm là hoàn toàn sai trái, rằng họ phải lập tức ngừng hoạt động bồi đắp đảo”. Ông cảnh báo việc Trung Quốc bồi đắp đảo trên biển Đông sẽ đe dọa tự do hàng hải trên vùng biển tối quan trọng đối với thương mại quốc tế.

Tuần trước cũng chính ông Del Rosario tố cáo Trung Quốc bồi đắp đảo ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam để xây đường băng và các địa điểm quân sự.

Tuyên bố chung của các ngoại trưởng ASEAN cũng kêu gọi tăng cường nỗ lực xây dựng bộ Quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC). Tuy nhiên nhiều chuyên gia khu vực cho rằng Trung Quốc đang cố tình lần chần không thúc đẩy COC để đòi chủ quyền bất hợp pháp trên biển Đông.

Theo TTXVN, tại hội nghị AMM Retreat, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Viejt Nam Phạm Bình Minh đã chia sẻ mối quan ngại về những diễn biến gần đây, nhấn mạnh ASEAN cần phát huy vai trò chủ đạo trong việc bảo đảm hòa bình và an ninh khu vực, tập trung thúc đẩy triển khai những biện pháp cụ thể theo hướng cụ thể hóa các biện pháp nhằm triển khai đầy đủ và hiệu quả DOC.